Η ιστορία της γραφής σε έναν γαλαξία πολύ, πολύ μακριά ξετυλίγεται σχεδόν παράλληλα με την ίδια τη γέννηση του Star Wars. Από το αγγλικό αλφάβητο ως τη διαδεδομένη Aurebesh και δεκάδες άλλα συστήματα γραφής, το ερώτημα “πώς γράφεται ο λόγος στο σύμπαν του Star Wars;” αποτέλεσε διαχρονικά έναν κεντρικό άξονα worldbuilding, τόσο στην οθόνη όσο και εκτός αυτής.
Basic: Η “κοινή γλώσσα” του γαλαξία
Στο Star Wars, η επικρατέστερη γλώσσα ονομάζεται Basic — ή Galactic Basic Standard — και λειτουργεί ως lingua franca σε όλον τον γαλαξία. Για τους θεατές, το Basic αποδίδεται ως αγγλικά ή στη γλώσσα προβολής της κάθε χώρας (όπως ελληνικά στις δικές μας εκδόσεις), αλλά στον μυθοπλαστικό κόσμο του Star Wars αποτελεί ξεχωριστό γλωσσικό σύστημα, ανεξάρτητο, με δικά του φωνητικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά.
Η μορφή του προφορικού λόγου δεν απασχόλησε ιδιαίτερα στην αρχή, όμως η γραπτή απόδοση του Basic προκάλεσε ειδικό ενδιαφέρον στη Lucasfilm ήδη από τα πρώτα βήματα της saga.
Από τα Αγγλικά στο Aurebesh: Η διαδρομή της γραφής
Στην κλασική ταινία του 1977, το γραπτό κείμενο που εμφανίζεται είναι συχνά κανονικά αγγλικά — κάτι εντελώς αναχρονιστικό για έναν sci-fi γαλαξία. Ωστόσο, στις επόμενες ταινίες, The Empire Strikes Back και Return of the Jedi, η παραγωγή απομακρύνθηκε σταδιακά από τα αγγλικά γράμματα, εισάγοντας “εξωγήινα” σύμβολα ως μέρος της αισθητικής εμπειρίας, παρότι αυτά τα πρώτα αλφάβητα είχαν καθαρά γραφιστική λειτουργία χωρίς ενιαία ερμηνεία ή συντακτικό.
Η επανάσταση έρχεται τη δεκαετία του ’90, όταν το Expanded Universe (EU) βοηθάει στην επίσημη θεσμοθέτηση της Aurebesh. Η γραφή της Aurebesh σχεδιάστηκε το 1994 από τον Stephen Crane για το επιτραπέζιο Star Wars Miniatures Battles και γρήγορα υιοθετήθηκε στα υλικά της Lucasfilm ως το επίσημο σύστημα γραφής για την Basic. Το όνομα προκύπτει από τα δύο πρώτα γράμματα του αλφαβήτου που όρισε ο Crane, Aurek και Besh — παρόμοια με το πώς το “αλφάβητο” συνδυάζει τα alpha και beta.
Η μεγάλη τομή έρχεται με την προβολή του The Phantom Menace το 1999 όπου η Aurebesh εμφανίζεται επίσημα στην ταινία και εδραιώνεται ως canon, με όλα τα μεταγενέστερα media να την αναπαράγουν με συνέπεια.
Η τελειοποίηση και τα άλλα συστήματα
Στη συνέχεια, η Aurebesh αποκτά πλήρες αλφάβητο (34 σύμβολα, ένα για κάθε φώνημα), σύμβολα στίξης και —μέσω προσπάθειας των fan communities— ακόμη και σύστημα αρίθμησης. Το Aurebesh αντικαθιστά οριστικά τα αγγλικά στους υποτίτλους, στις κονσόλες και στα γραφικά των νέων ταινιών και σειρών, σε σημείο που στο DVD του 2004 του αρχικού Star Wars ξαναμοντάρονται γραφικά ώστε να γράφουν το νέο “εξωγήινο” αλφάβητο.
Παράλληλα, δεκάδες άλλα συστήματα γραφής εμφανίζονται στο σύμπαν για να δηλώσουν φυλετική–πολιτισμική ποικιλία. Ενδεικτικά:
- Atrisian Script: Αναδυόμενο στα ’90s κυρίως σε video games και ρολόγια, πριν καθιερωθεί η Aurebesh.
- High Galactic: Χρησιμοποιεί το λατινικό αλφάβητο ως σημάδι… αριστοκρατίας.
- Tionese: Αναλογεί στο δικό μας ελληνικό αλφάβητο και υποδηλώνει “αρχαίο γραπτό λόγο”.
- Sith/Ur-Kittat: Σύστημα ιδεογραμμάτων που συνόδευε τους Sith και επέστρεψε στο “Book of Sith” και στο The Rise of Skywalker.
- Mando’a: Η γραφή και η γλώσσα των Mandalorians σε κόμικς, βιβλία και σειρές όπως το The Mandalorian.
Η δημιουργικότητα των φανς υπήρξε κινητήριος δύναμη στην εδραίωση, παραλλαγή και ρεαλιστικοποίηση των γραφών— αρκεί να δει κανείς τους χιλιάδες ανεπίσημους φαν τύπους που καθιερώθηκαν σταδιακά ως “επίσημοι” κανόνες μέσα από επανεκδόσεις, online εργαλεία και ριμέικ.
Η ιστορία του γραπτού λόγου στο Star Wars αποτελεί παράδειγμα του πώς ένα pop-culture franchise μπορεί να δημιουργήσει νέες γλωσσικές και τυπογραφικές πραγματικότητες από το μηδέν. Η Aurebesh έγινε σημείο αναφοράς για κάθε φαν του saga, αντικαθιστώντας την ανάγκη για “γήινα” αγγλικά στη μυθοπλασία και χαρίζοντας στη μακρινή μας γαλαξιακή οικογένεια τη δική της ταυτότητα.
Διαβάστε επίσης:
Οδηγός Για Το Prerelease του Star Wars Unlimited: Secrets of Power